Το βιβλίο εγκαινιάζει την εκδοτική σειρά «Η δημιουργική γραφή άνευ διδασκάλου» και έχει προέλθει από το μάθημα Δημιουργικής Γραφής που διδάσκει ο συγγραφέας στο ομότιτλο μεταπτυχιακό τμήμα του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας καθώς και σε διάφορα σεμινάρια Δημιουργικής Γραφής, εντός και εκτός Ελλάδος. Το υλικό συγκεντρώθηκε σε ένα τόμο για να αποτελέσει βοήθημα για τους εκπαιδευτικούς που θα ήθελαν να αντλήσουν υλικό και ασκήσεις για μαθήματα λογοτεχνίας και δημιουργικής γραφής, όσο και για όποιον ενδιαφέρεται να ασχοληθεί μόνος του με το διήγημα, να παίξει με ασκήσεις, να δοκιμάσει σε νέους τρόπους την προσωπική γραφή του.
Τα Προκαταρτικά του βιβλίου περιλαμβάνουν τον πρόλογο, την εισαγωγή, καθώς και το κείμενο του διηγήματος του Θανάση Βαλτινού. Ακολουθούν τα Προσαρτήματα για το διήγημα, μια μικρή έρευνα για το Λεξιλόγιο, τα Ρεάλια, ένα φιλολογικό Σημείωμα, καθώς και η αναδημοσίευση μιας βιβλιοπαρουσίασης της συλλογής «Εθισμός στη νικοτίνη», στην οποία έχει υπαχθεί τελικά το διήγημα. Η επόμενη ενότητα περιλαμβάνει 86 ασκήσεις επί του κειμένου - απαντημένες και μη, με χαρακτηριστική εκείνη με τα διαφορετικά φινάλε, όπου έχουν συμβάλει ευγενώς και δόκιμοι συγγραφείς και καλλιτέχνες όπως ο Άρης Δαβαράκης, ο Διονύσης Τσακνής, ο Γιώργος Παυριανός, η Sadazhinia- και δύο παραρτήματα: στο πρώτο διαβάζουμε ένα σύντομο βιο-χρονολόγιο του Θανάση Βαλτινού, μια συνέντευξη του σε Μεταπτυχιακούς Φοιτητές, άλλες ερωταπαντήσεις γύρω από το μελετώμενο Διήγημα, ένα σχόλιο για δύο μεταφραστικές εκδοχές του και μια μετάφρασή του στα γαλλικά. Το δεύτερο παράρτημα περιέχει τρία απομαγνητοφωνημένα μαθήματα του Μ.Σ. σε διαφορετικές χρονικές περιόδους και σε διαφορετικά ακροατήρια, με το ίδιο σκεπτικό αλλά με διαφοροποιούμενες κάθε φορά πληροφορίες και αναφορές.